1. Viêm ruột thừa cấp là gì?
Viêm ruột thừa cấp là tình trạng viêm cấp tính ở ruột thừa do sự tắc nghẽn trong lòng ruột thừa. Sự tắc nghẽn này có thể do sỏi phân, phì đại các nang bạch huyết dưới niêm mạc, dị vật, khối u… có thể là nguyên nhân gây viêm ruột thừa. Vi khuẩn nhân lên do tắc nghẽn khiến ruột thừa bị viêm, sưng và hóa mủ. Nếu không được chữa trị kịp thời, ruột thừa viêm có thể bị vỡ, làm mủ lan tràn vào ổ bụng, gây viêm phúc mạc đe dọa tới tính mạng của bệnh nhân.
Hình 1: Vị trí ruột thừa và ruột thừa viêm
2. Phẫu thuật nội soi điều trị viêm ruột thừa
Phương pháp điều trị cho Viêm ruột thừa cấp là phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa bị viêm.
Trước khi có sự phát triển của phẫu thuật nội soi, phẫu thuật mổ mở cắt ruột thừa được xem như là phương pháp điều trị duy nhất với những trường hợp ruột thừa viêm. Phương pháp này có một số hạn chế như hồi phục sau mổ chậm do bệnh nhân đau nhiều, để lại sẹo mổ lớn, nguy cơ dính ruột sau mổ cao.
Ngày nay, với sự phát triển của khoa học cũng như sự phát triển của các dụng cụ nội soi ổ bụng, phẫu thuật nội soi là phương pháp được áp dụng phổ biến trong điều trị viêm ruột thừa, có thể áp dụng tại nhiều cơ sở y tế khác nhau, với vô vàn lợi ích mà nó mang lại.
Phẫu thuật nội soi giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn, vết thương rất nhỏ nên bệnh nhân ít đau và ít để lại sẹo. Phẫu thuật nội soi cũng làm giảm tỷ lệ các biến chứng sau mổ như tắc ruột, dính ruột.
Thông thường với các trường hợp ruột thừa viêm không biến chứng được phẫu thuật nội soi cắt ruột thừa, bệnh nhân thường chỉ nằm viện 3 - 5 ngày. Các trường hợp viêm ruột thừa có biến chứng vỡ gây viêm phúc mạc bệnh nhân thường nằm viện lâu hơn khoảng 5 - 7 ngày.
Phương pháp này là lựa chọn tốt cho hầu hết bệnh nhân nếu không có chống chỉ định của phẫu thuật nội soi như:
- Bệnh lý tim mạch và bệnh lý hô hấp nặng,
- Chảy máu chưa kiểm soát
- Đã phẫu thuật ổ bụng trước đó (chống chỉ định tương đối)...
- Tình trạng chướng hơi ống tiêu hóa nhiều có thể dẫn tới nguy cơ gặp biến chứng khi vào trocar, cầm nắm ruột.
- Phát hiện bệnh lý khác mà không thể xử trí qua PTNS
Có nhiều phương pháp nội soi để điều trị viêm ruột thừa, tùy thuộc và điều kiện trang thiết bị, cơ sở vật chất cũng như trình độ của phẫu thuật viên mà áp dụng các phương pháp khác nhau. Dưới đây là những kỹ thuật nội soi đang được áp dụng trong điều trị viêm ruột thừa
2.1 Phẫu thuật nội soi thông thường (nội soi 3 lỗ)
Đây là phương pháp phổ biến nhất hiện nay trong điều trị viêm ruột thừa ở hầu hết các bệnh viện. Phẫu thuật viên sẽ rạch 3 vết mổ nhỏ (0,5 - 1cm) trên ở bụng để đưa dụng cụ nội soi vào trong ổ bụng và tiến hành phẫu thuật cắt ruột thừa
Hình 2: PTNS viêm ruột thừa 3 lỗ
Ưu điểm:
- Phương pháp này dễ thực hiện với các dụng cụ nội soi thông thường nên có thể áp dụng tại hầu hết các cơ sở y tế. Chi phí phẫu thuật rẻ, hầu hết được bảo hiểm chi trả.
- Có thể áp dụng trong điều trị viêm ruột thừa ở cả người lớn và trẻ em.
- Có thể áp dụng trong cho các thể viêm ruột thừa khác nhau cũng như viêm ruột thừa có biến chứng.
Nhược điểm: Để lại sẹo mổ nhỏ trên da
Hình 3: Vết mổ của nội soi 3 lỗ
2.2 Phẫu thuật nội soi một lỗ
Phẫu thuật nội soi 1 lỗ là phương pháp tiên tiến nhất trong điều trị viêm ruột thừa. Thay vì dùng 3 lỗ để cho dụng cụ nội soi vào thì nay chỉ cần dùng 1 lỗ khoảng 1 cm để cho dụng cụ nội soi vào cắt ruột thừa
Hình 4: Phẫu thuật nội soi 1 lỗ dùng ống kính 2 trong 1
Hình 5: Phẫu thuật nội soi dùng 1 lỗ cho 3 dụng cụ
Ưu điểm: Bệnh nhân ít vết mổ hơn, nhanh hồi phục sau mổ, tính thẩm mỹ cao hơn do chỉ rạch tại rốn.
Hình 6: Sẹo mổ ngay trên rốn trong PTNS 1 lỗ
Nhược điểm: Giá thành cao hơn do cần dụng cụ chuyên biệt, khó triển khai ở các tuyến y tế cơ sở.
Hiện nay tại Bệnh viên đa khoa khu vực Thủ Đức, chúng tôi hằng năm thực hiện khoảng 400 ca phẫu thuật nội soi cắt ruột thừa và rất nhiều ca phẫu thuật nội soi ổ bụng điều trị các bệnh lý khác.
Tài liệu tham khảo:
1. Bệnh học Ngoại khoa Tiêu hoá, Đại học y dược thành phố Hồ Chí Minh, Phan Minh Trí- Đỗ Đình Công
2. Bộ y tế, quyết định 7708/QĐ- BYT về việc ban hành tài liệu hướng dẫn quy trình kĩ thuật phẫu thuật nội soi
BSCKI Trần Hồng Quân- Khoa Ngoại tổng hợp
Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Thủ Đức
