Chị Đ.T.N.D (42 tuổi) nhập viện trong tình trạng đau đầu dữ dội và co giật sau nhiều ngày tự uống thuốc giảm đau không đỡ. Thủ phạm trong câu chuyện này, bất ngờ thay, lại đến từ một thói quen tưởng chừng rất đỗi bình thường với mọi người phụ nữ: sử dụng thuốc tránh thai hằng ngày.
Từ cơn đau đầu “thông thường” đến cơn co giật toàn thân
Trưa ngày 22/11/2025, Khoa Cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Khu vực Thủ Đức tiếp nhận một nữ bệnh nhân nhập viện vì đau đầu từ 4 ngày trước. Lúc đầu chỉ là những cơn đau thoáng qua ở vùng đỉnh đầu, đáp ứng tốt với Paracetamol, nhưng sau đó tần suất và thời gian đau ngày càng tăng dần, kém đáp ứng với thuốc giảm đau. Thậm chí,bệnh nhân này đã lên cơn co giật toàn thân khi đang khám bệnh tại bệnh viện tuyến trước, và được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Khu vực Thủ Đức.
Truy tìm “thủ phạm”
Được mời hội chẩn tại khoa Cấp cứu, nhận thấy đây là một bệnh nhân nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là đã sử dụng thuốc tránh thai kết hợp đường uống (COCs) trong 10 năm, đồng thời khám lâm sàng còn ghi nhận bệnh nhân yếu nhẹ ½ người (P), BS. CKI Vũ Văn Thoại – phụ trách khoa Nội Thần kinh – đã nhanh chóng nhận định: khả năng cao là Huyết khối tĩnh mạch nội sọ. Ngay lập tức, chỉ định chụp MRI sọ não có tiêm thuốc cản từ đã được đặt ra nhằm nhanh chóng xác định chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân.
Kết quả chụp phim đã xác nhận những gì người bác sĩ lâm sàng nghĩ tới là đúng: bệnh nhân có tổn thương của cả nhồi máu não lẫn xuất huyết não, cùng với hình ảnh huyết khối tĩnh mạch màng não thùy đính (T).
Hồi sinh ngoạn mục
Sau khi đã xác định chính xác nguyên nhân, bệnh nhân đã được nhập lên khoa Nội Thần kinh, sử dụng Heparin trọng lượng phân tử thấp đường tiêm dưới da nhằm điều trị và ngăn ngừa huyết khối.
Tình trạng bệnh nhân dần ổn định, sau 10 ngày bệnh nhân đã được chuyển sang dùng kháng đông đường uống, thuốc ngừa cơn co giật và xuất viện.
Không giấu nổi sự vui mừng, bệnh nhân xúc động chia sẻ: “Trước khi vào viện, tôi đã bị những cơn đau đầu dữ dội hành hạ liên tục đến ngất đi, thậm chí còn được kể lại là bản thân đã lên cơn co giật. Tôi đã rất hoang mang, lo lắng. Thật may mắn khi được BS. Thoại và khoa Nội Thần kinh tận tình cứu chữa. Nay sức khỏe đã hồi phục, tôi có thể yên tâm quay trở lại cuộc sống bình thường”.
Sự hồi phục ngoạn mục của bệnh nhân D. là minh chứng rõ nhất cho năng lực cấp cứu và điều trị các ca bệnh thần kinh phức tạp tại Bệnh viện Đa khoa Khu vực Thủ Đức.
Huyết khối tĩnh mạch nội sọ là gì?
Huyết khối tĩnh mạch nội sọ (HKTMNS) là bệnh lý huyết khối của hệ thống tĩnh mạch não, bao gồm huyết khối các xoang tĩnh mạch nông, xoang tĩnh mạch não sâu cũng như các tĩnh mạch vùng vỏ não. Đây có thể coi là một dạng đột quỵ hiếm, chiếm 0.5-1%, thường gặp nhất ở người trẻ, độ tuổi trung bình 33 tuổi, với 2/3 số bệnh nhân là nữ, đặc biệt là ở độ tuổi sinh sản.
Vì sao huyết khối tĩnh mạch nội sọ lại nguy hiểm?
HKTMNS gây cản trở sự lưu thông thoát máu từ nhu mô não, dẫn đến tổn thương nhu mô não (nhồi máu và/hoặc xuất huyết não) đồng thời làm tăng áp lực tĩnh mạch và mao mạch dẫn đến sự phá vỡ hàng rào máu não, suy giảm hấp thu dịch não tủy gây tăng áp lực nội sọ. Bệnh nhân sẽ có những biểu hiện như đau đầu dữ dội, yếu liệt tay chân, nhìn mờ, giảm thị lực, rối loạn trí nhớ, tư duy, cảm xúc, thậm chí rối loạn tri giác, hôn mê và có thể tử vong.
Nguyên nhân, yếu tố nguy cơ của HKTMNS là gì?
Theo y văn, thuốc tránh thai đường uống kéo dài ở phụ nữ lứa tuổi sinh đẻ là nguyên nhân thường gặp. Các nhà nghiên cứu nhận thấy có sự tăng hoạt các yếu tố đông máu, giảm hoạt thậm chí là đề kháng các yếu tố chống đông trên nhóm đối tượng này. Từ đó dễ dẫn tới hình thành cục máu đông, gây ra HKTMNS. Ngoài ra còn nhiều nguyên nhân, yếu tố nguy cơ khác như viêm nhiễm, các bệnh lý tự miễn, di truyền, hóa xạ trị, chấn thương sọ não, v.v…
Lời khuyên của Bác sĩ
Cẩn trọng khi dùng thuốc tránh thai: Đối với nữ giới trong độ tuổi sinh sản có nhu cầu ngừa thai, không nên tự ý sử dụng thuốc tránh thai đường uống kéo dài, thay vào đó nên tham khảo ý kiến các bác sĩ Kế hoạch hóa gia đình để được đánh giá kỹ lưỡng về nguy cơ đông máu, từ đó được lựa chọn loại phương pháp tránh thai an toàn, hiệu quả.
Hãy cẩn thận với những cơn đau đầu “thông thường”: Khi có biểu hiện đau đầu, đặc biệt là khi đau đầu dữ dội, bùng nổ đột ngột “như sét đánh”, có thể đi kèm với các dấu hiệu khác như yếu liệt tay chân, nói ngọng, méo miệng, mất thăng bằng, giảm thị lực cấp tính, co giật, v.v…, hãy tới ngay các cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị chính xác.
BS. Nguyễn Tiến Đạt - Khoa Nội Thần Kinh
Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức
